De geschiedenis van kasteel Boetfort

Algemeen

Blog_moederdag-2025.jpg

Van omwalde hofstede tot wellnessparadijs: vandaag is Thermae Boetfort een oase van rust, ontspanning en wellness, maar achter die mooie kasteelgevel schuilt meer dan vier eeuwen geschiedenis!


Lees het volledige artikel

 

Van schilder Jacques Hannibal tot de familie Van der Zypen, elke eigenaar liet zijn sporen na in dit unieke waterkasteel vlak bij Brussel.

De oorsprong: een omwalde hofstede

Voor 1581 stond op de plek waar nu Thermae Boetfort zich bevindt een omwalde hofstede, een versterkte boerderij met een slotgracht en een ophaalbrug. Op 15 april 1581 verkocht Jan Thielemans het domein aan Jacques Hannibal, een Brusselse schilder die ook de Sint-Rumolduskerk van Steenokkerzeel restaureerde van 1589 tot 1598.

1594-1610: de familie Madoets

Op 20 december 1594 werd het kasteel verkocht aan Hendrik Madoets en zijn echtgenote Margareta van Zuene. Hendrik was schepen en bevoorradingscommissaris in Brussel, een invloedrijke positie in die tijd.

Toen ze kasteel Boetfort kochten, was het een ruïne. Tussen 1595 en 1610 werd het volledig herbouwd in Diegemse witte zandsteen, met vier ronde hoektorens. De jaartalankers 1610 in de gevel herinneren nog aan dat moment.

Volgens de overlevering zou het kasteel toen dienstgedaan hebben als jachthuis, en zelfs Lodewijk XIV zou hier ooit gelogeerd hebben.

De familie Madoets had vier kinderen: Peter, Karel, Isabella en Catherina, en bezat ook het nabijgelegen Hof ten As.

18e eeuw: graaf van Tirimont

In 1724 of 1728 werd kasteel Boetfort gekocht door de graaf van Tirimont, lokale adel en heer van Gaasbeek.
Hij bekleedde hoge functies in de Spaanse Nederlanden, was ambassadeur voor Karel II van Spanje en werd in 1690 tot graaf van Tirimont verheven.

De graaf kocht kasteel Boetfort als speelhuys, een buitenverblijf waar hij met familie en gasten kwam jagen, dineren en ontspannen. Binnen hingen wandtapijten en schilderijen, en de salons ademde verfijning.

In het huidige restaurant van Thermae Boetfort vind je nog originele wandtapijten terug, ze werden jammer genoeg door één van de vorige eigenaren overschilderd, maar we vinden ze nog steeds schitterend. Tijdens de verbouwingen hebben we er dan ook alles aan gedaan om ze te bewaren zodat je ze ook nu nog kan bewonderen.

18e eeuw: Henri Hospies

In de tweede helft van de 18e eeuw kwam het kasteel in handen van Henri Hospies, een Brusselse handelaar.

Hij voegde een huiskapel toe in één van de torens, die vandaag nog altijd bestaat en actief gebruikt wordt. Volgens onze zaakvoerder beschermt die kapel het gebouw: tijdens de vijf jaar durende verbouwing verliep alles wonderbaarlijk vlot. Er brandt vandaag de dag nog steeds een kaarsje én een van zijn kleinkinderen werd er gedoopt. 

Hospies drukte met nog enkele ingrepen zijn stempel op kasteel Boetfort:

  • in 1767 verrees een poorttoren in Lodewijk XV-stijl met koetshuizen
  • en in 1773 werd een uitspringende travee toegevoegd, waar het huidige receptiegebouw zich bevindt.

Verschillende nieuwe eigenaars in de 19e eeuw

Begin 19e eeuw kwam het kasteel even in handen van graaf de Lalaing, een oud Zuid-Nederlands adellijk geslacht.

Rond 1831 was Jean Bregnier eigenaar van het kasteelgedeelte, terwijl de neerhofgebouwen mogelijk elders in handen waren. Het domein besloeg toen ongeveer twee hectare.

In 1838 volgde graaf Prosper O’Kelly, van Ierse afkomst. Hij liet het neerhof afbreken en hertekende delen van het domein.

Vanaf 1880 kwam kasteel Boetfort in handen van Armand Steurs

De Brusselse advocaat Armand Louis Jean Steurs kocht kasteel Boetfort rond 1880. Hij was burgemeester van Sint-Joost-ten-Node, senator en provincieraadslid van Brabant. Onder zijn bewind kreeg het domein een nieuw dienstgebouw met remise (koetshuis), serre en volière.

Hij legde ook een moestuin en tuinierswoning aan, waarmee kasteel Boetfort een romantisch, landelijk karakter kreeg.

Rond die tijd werd ook de slotgracht gedempt (1880).

Rond 1907 erfde Henri Dereine kasteel Boetfort

In 1907 of 1908 kwam het kasteel in handen van Henri Dereine, advocaat, kunstschilder en schoonzoon van Armand Steurs. Hij restaureerde kasteel Boetfort werkte daarvoor samen met de bekende, Brusselse architect Abbeloos. Zijn belangrijkste ingrepen:

  • Een nieuwe ingang en poortgebouw in neogotische stijl.
  • De aanleg van een park van 1,37 ha met een serpentinevijver (slingerend als een natuurlijke rivier). Deze vijver is er vandaag nog steeds, je vindt hem tussen de Castle Sauna en de IJskeldersauna.
  • De aanbouw van het gedeelte waar vandaag het restaurant is gevestigd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd kasteel Boetfort zwaar beschadigd, maar de familie Dereine herstelde het volledig.

20e eeuw: van restaurant tot verval

In de tweede helft van de 20e eeuw huisde er een restaurant in het kasteel. Na een faillissement bleef het gebouw echter in slechte staat achter. Zo liep het water door het dak naar binnen en groeide er bijvoorbeeld een boom in de huidige bureaus.

Vanaf 2006: een nieuwe bestemming door de familie Van der Zypen

In 2006 kocht de familie Van der Zypen het domein en startte met een zorgvuldige restauratie. Ons doel: het erfgoed herstellen en een unieke wellnesservaring creëren met respect voor het verleden. Originele wandtapijten, schilderingen en historische details werden bewaard, terwijl nieuwe spa-faciliteiten discreet geïntegreerd werden.

In 2007 kreeg het kasteel de status van geklasseerd monument.

Na vier jaar renovatie opende Thermae Boetfort op 1 mei 2010 zijn deuren. Vandaag combineert het kasteel geschiedenis en ontspanning: van sauna’s en baden tot hotelkamers, privésauna’s, massages, verzorgingen en culinair genieten in het restaurant.


Een dagje sauna en een massage voor je verjaardag aan 61 euro. Enkel voor de lezers van onze nieuwsbrief!

Schrijf je hier in